Zorunlu trafik sigortası primi nasıl hesaplanır?

Trafik sigortası, motorlu araç sahiplerinin yaptırmak zorunda olduğu bir sigorta türü. Bu sigorta, bir kaza durumunda karşı taraftaki araçlara verilen zararları, diğer maddi hasarları ve 3.şahıslara verilen zararları karşılar. Ancak, trafik sigortası primi çeşitli etkenlere göre farklılık gösterebilir. Sigorta şirketleri, Hazine Müsteşarlığı tarafından belirlenen tavan prim fiyatlarına uyarak ve diğer kriterleri inceleyerek zorunlu trafik sigortası primlerini belirler. Bu primlerin belirlenmesinde aracın türü,plaka ili ve trafik sigortası basamakları etkili olur. Bu yazıda, trafik sigortası primlerinin oluşmasında etkili olan unsurları ve basamak sisteminin detaylarını bulabilirsin.

Trafik sigortası primini etkileyen faktörler

Zorunlu trafik sigortası primi, 2017 yılına kadar sigorta şirketleri tarafından belirleniyordu. 2017 yılının nisan ayında yapılan düzenleme ile Hazine Müsteşarlığı, trafik sigortası tavan prim fiyatlarını belirlemeye başladı. Sigorta şirketleri, tavan fiyatlar çerçevesinde zorunlu trafik sigortasının primlerini kriterlere göre belirler.  İşte trafik sigortası primlerinin belirlenmesindeki kriterler:

Aracın plaka ili: İllere göre kaza oranlarının farklı olmasından dolayı dolayısı ile risk oranları farklı olduğundan dolayı plaka ili, trafik sigortası primlerini etkiler. Büyük şehirlerde kaza oranının yüksek olmasından dolayı trafik sigortası tavan fiyatları diğer illere göre daha yüksek.

Aracın türü: Motosiklet, otomobil, kamyonet, otobüs, tır, çekici gibi araç türünün karşı tarafa verebileceği zararın büyüklüğüne göre tavan primi değişir. Aracın türü, zorunlu trafik sigortasının priminin belirlenmesinde etkili olur. Daha büyük araç türlerinin tavan fiyatları, küçük araç türlerine göre daha yüksek olur.

Hasarsızlık kademesi: Sürücünün hasar geçmişi, zorunlu trafik sigortası primlerini etkiler. Hazine Müsteşarlığı, geçmişte kusurlu bir şekilde kaza yapan ve bu sebeple tramere işlenmiş dosya sahibi sürücüleri riskli bulacağından dolayı, bu sürücülerin sigorta primleri kusurlu bir şekilde kaza yapmamış sürücülere göre daha yüksek belirleyebilir. Bir trafik kazasına karışmayan sürücüler ise hasarsızlık indirimden yararlanır ve bu durum zorunlu trafik sigortası primlerinin azalmasını sağlar.

İpucu: Kusur oranı hesaplaması ile ilgili detaylar için “Kusur oranı nasıl hesaplanır?” başlıklı yazımıza göz atabilirsin.

Trafik sigortası basamakları

Basamak sistemi, zorunlu trafik sigortası primlerinin belirlenmesinde etkili olur. Basamaklar, sürücülerin trafikteki geçmiş kusurlu kaza durumlarına göre belirlenir ve değişir. Bazı basamaklarda hasarsızlık indirimi uygulanırken, bazı basamaklarda ise sürprim yani artış yaşanır. İşte basamakların anlamları, indirim ve artış oranları:

0.Basamak: 1. basamakta olan sürücüler, sigorta poliçesi içinde üç veya daha fazla trafik kazasına karışmalarından dolayı sigorta şirketi tazminat ödemesi yapmışsa 0. basamağa düşer ve %200 oranında sigorta primine artış uygulanır.

1.Basamak: Zorunlu trafik sigortası poliçesinin 3.yılı da hasarla kapatılırsa, sürücünün sigorta primine %135 artış uygulanır.

2.Basamak: Zorunlu trafik sigortası poliçesinin 2.yılı yine hasarla kapatılırsa, sürücünün sigorta primine %90 artış uygulanır.

3.Basamak: Zorunlu trafik sigortası poliçesinin 1.yılı hasarla kapatılırsa, sürücünün sigorta primine %45 artış yapılır.

4. Basamak: Zorunlu trafik sigortasını ilk kez yaptıran sürücüler, 4.basamaktan başlar.

5. Basamak: Poliçenin ilk yılını hasarsız kapatan sürücüler, hem 5.basamağa yükselir hem de sigorta primine %5 indirim uygulanır.

6.Basamak: Zorunlu trafik sigortasının 2.yılının da hasarsız bir şekilde kapatılması halinde sürücüler, 6.basamağa yükselir ve %20 hasarsızlık indirimden yararlanır.

7.Basamak: Poliçenin 3.yılını da hasarsız bir şekilde tamamlayan sürücüler, 7.basağma yükselir ve sigorta primlerine %40 hasarsızlık indirimi uygulanır.

8.Basamak: En az 5 poliçe süresi boyunca 7.basamakta olan ve  bir tazminat ödemesi yapılmayan sürücüler, 8.basamağa yükselir ve %50 hasarsızlık indirimden yararlanır.

Aşağıdaki tabloda basamakların indirim ve artış oranları görüntüleyebilirsin:

Trafik sigortası primi neden yüksek çıkar?

Araç plakası, istatistiklere göre kaza riski yüksek bir ile kayıtlı ise diğer az riskli illere göre biraz daha fazla çıkabilir.

Geçmiş kusurlu hasar kayıtları trafik sigortasının basamağını belirler. 0. ve 8. basamaklar arasında bulunan kademeler, zorunlu trafik sigortasının primini etkiler.

Aracın türü de primi değiştiren büyük bir etken. Motosiklet, otomobil, kamyonet, kamyon, traktör, çekici, otobüs gibi her araç türü için karşı tarafa verilen zararların limiti değişir. Bu limitler, aracın karşı tarafa verebileceği zararın şiddeti, büyüklüğüne göre değişir ve sigorta primleri de buna göre değişkenlik gösterir. Özetle, genel olarak bir motosiklet ve bir otobüsün karşı tarafa verebileceği zararın büyüklüğü değişken olacağı için poliçe limitleri değişir ve dolayısıyla primleri de farklı olur.

İpucu: Trafik sigortasının kapsamında yer almayan detaylar için “Trafik sigortasının ödeme yapmadığı durumlar” başlıklı yazımıza göz atabilirsin.