Belirli periyotlarda yapılması gereken bir işlem olduğu için araç muayenesi bir araca sahip olan kişilerin merak ettikleri konulardan bir diğeri. Bugün hazırladığımız içerikte araç muayenesinin ne olduğundan, araç muayenesi randevusunun nasıl alınacağından, gerektiği durumlarda araç muayenesinin nasıl iptal edileceğinden ve konuyla ilgili aklınıza takılabilecek tüm soru işaretlerinin cevaplarından bahsedeceğiz.
Araç muayenesi, araçların trafiğe çıkacak yeterlilikte olup olmadığını kontrol etmek amacıyla uygulanan standart bir prosedür. Araçların trafiğe çıkacak yeterlilikte olması hem olası kaza ihtimallerinin azalması noktasında hem de trafikteki herkesin can güvenliğinin sağlanması noktasında çok önem arz eder.
Araç muayenesi sayesinde aracın sorunları tespit edilir ve bu sorunlar çözülür. Bu sayede de trafiğe çıkan araçların güvenli ve emniyetli olması sağlanır. Araç muayenesi esnasında muayenedeki aracın trafik sigortası olup olmadığı da kontrol edilir. Bir aracın muayeneden başarılı bir şekilde geçebilmesi için en önemli kriter zorunlu trafik sigortasının olmasıdır. Trafik sigortası olmayan araç muayeneden geçemez. Dolayısı ile trafiğe çıkışı yasaklanır. Bu sebeple muayeneye gitmeden önce mutlaka poliçenizin yürürlükte olup olmadığının kontrolünü yapın. Poliçeniz yok ise yeni bir poliçe satın alın. Unutmamak gerekir ki zorunlu trafik sigortanızın olması sadece muayene için gereklilikten ziyade aracınızla karşı tarafa verebileceğiniz zararları karşıladığı için sizi güvence altına alan bir sorumluluk sigortası türüdür.
Araç muayenesi esnasında şunlar kontrol ediliyor:
-Frenler,
-Araçtaki aydınlatma sistemleri,
-Hava yastıkları,
-Emniyet kemerleri ve diğer tüm donanımlar kontrol edilir. Ayrıca araç LPG ile çalışıyorsa aracın çevreye ne kadar zarar verdiği de bu kontrol esnasında tespit edilir.
Bu kontrol esnasında değerlendirilen diğer aksamlar ise şöyle;
-Koltuklar,
-Lastikler,
-Aracın dingilleri,
-Yangın söndürme tüpü,
-Üçgen reflektör,
-Yedek lastik,
-İlkyardım çantası ve şasi bağlantıları.
Bu kontrollerden geçemeyen tüm aksamlarla ilgili araç sahibine bilgi verilir ve araç sahibinin kısa sürede bu eksikliklerle ilgili önlem alması beklenir.
Araç muayenesi randevusu konuyla ilgili yetkili olan tek kurumdan yani TÜVTÜRK üzerinden alınır. Randevunuzu alabileceğiniz birkaç farklı yol var. Bunlardan size en uygun olanı seçerek randevunuzu oluşturabilir ve araç muayenenizi yaptırabilirsiniz.
Araç muayenesi randevusu almak için izleyebileceğiniz yollar:
-TÜVTÜRK randevu sistemine girin.
-Açılan sayfaya aracınızın plakasını, ruhsat seri numarasını ve araç muayenenizi yaptıracağınız şehri girin.
-Bilgilerinizi girdikten sonra “Genel Muayene ve Tekrarı” seçeneğini seçin.
-Muayene gününüzü ve saatinizi de seçtikten sonra randevu bilgileriniz onaylamanız için listelenecek. Bilgileriniz doğruysa onaylayın ve randevunuzu alın.
Araç muayene randevunuzu almak için E-devlet’i de tercih edebilirsiniz.
-E-devlet üzerinden TÜVTÜRK formunu doldurarak randevunuzu oluşturabilirsiniz.
Telefon ile randevu almak isterseniz de 0850 222 88 88 numaralı TÜVTÜRK çağrı merkezini arayarak araç muayene randevunuzu oluşturabilirsiniz.
Önemli not: Eğer randevu almazsanız aracınızın muayenesini yaptıramazsınız.
Randevunuzu aldıktan sonra sıra o günün gelmesinde ve sizin araç muayenenizi yaptırmanızda. Araç muayenenize giderken yanınızda bazı belgelerin olması gerekli. Eğer belgeleriniz eksik olursa araç muayeneniz yapılamıyor ve oradaki görevliler size belgelerinizi tamamlamanız için bir süre veriyorlar ve yeni bir randevu alıyorsunuz. Belgelerinizi tamamlayarak ikinci randevuya gitmeniz şart.
Muayene esnasında yanınızda olması gereken belgeler şöyle:
-Kimlik belgeniz,
-Aracın sahibi olduğunuzu gösteren güncel ruhsat,
-Aracınızın vergi ya da ceza borcu olmadığını gösteren belge,
-Zorunlu trafik sigortanızın poliçesi,
-Egzoz gazı emisyon ölçümü belgesi,
-Eğer aracınız LPG’li ise de sızdırmazlık raporu
Araç muayeneniz esnasında bu belgeleri oradaki yetkili kişilere vermeniz gerekiyor.
Hayır, araç muayenesi yapılırken araç ruhsat sahibinin katılması zorunlu değildir.
-Eğer aracınızı LPG’ye döndürdüyseniz bu bilgi ruhsata işlenmiş olmalı.
-Ruhsatınız aracınızla ilgili en güncel bilgileri göstermeli.
-Muayene öncesinde gaz sızdırmazlık raporunuzu son 30 gün içerisinde almış olmalısınız.
-Tüm belgeleri yetkili servislerden almanız gerekiyor.
-Belgelerinizin üzerinde ıslak imza ya da elektronik imza olmalı.
Gereken tüm belgeleri yanınıza alarak araç muayenenizi yaptırmak için yetkili yere gittiniz. Peki, sonraki süreç nasıl ilerliyor?
-Aracınızın muayenesini yaptırmak için yetkili yere vardığınızda ilk olarak eksiksiz şekilde götürdüğünüz evraklarınızı teslim etmelisiniz.
-Eğer evraklarınız tam ve güncel ise aracınızın muayenesi başlayacak. TÜVTÜRK’teki muayene yetkilileri aracınızın frenlerini ve hem ön hem de arka akslarını inceleyecek. Eğer frenlerde bir sorun yoksa muayenenin sıradaki adımına geçilecek.
-Sıradaki aşamada aracın aydınlatması ve farları kontrol edilecek.
-Aracın koltuk kaydırma mekanizmasının ve emniyet kemerlerinin düzgün çalışıp çalışılmadığına bakılacak.
-Tüm bu etmenler sonrasında aracınızda bir sorun tespit edilmezse raporunuz yazılacak. Bilgiler ruhsatınıza işlenecek ve süreç tamamlanacak.
-Eğer aracınızda bir sorun varsa yetkililer size 1 ay sonrası için bir randevu daha verecek ve sıradaki randevuya dek aracınızdaki sorunu tamir ettirmeniz beklenecek.
-1 ay sonra aracınızdaki kusuru gidererek randevunuza giderseniz aracınız bu muayeneden olumlu raporu alacak ve süreç sonlanacak.
Araç sahiplerinin merak ettiği bir diğer konu da araçların muayeneden geçebildiği ya da geçemediği durumların hangileri olduğu. Sıradaki bölümümüzde bu soruların cevaplarını bulalım.
-Yağ kaçağı
-Frenlerin tutmaması
-Tekerlekler arasındaki frenleme farkının %30 ve üzerinde olması
-ABS fren sisteminin bozuk olması
-El freninin bozuk olması
-Fren diskleri ve balatalarda herhangi bir aşınmanın meydana gelmesi ya da bu akşamlarda çatlak olması
-Son dayama noktası kaybolmuşsa ya da yanlış yerdeyse
-Direksiyon boşluğu kusurluysa ya da direksiyon sabitlenmiyorsa
-Direksiyon simidinin emniyetsiz olması
-Direksiyonun bağlantı noktalarında hasarların olması
-Dengeli sürüş için önemli parçalardan rot kollarının arızalı olması
-Ön camların uygunsuz olması
-Araçta dikiz aynalarının olmaması
-Ön cam sileceklerinin hiç olmaması ya da çalışmaması
-Camlardaki su püskürtme sistemlerinin arızalı olması
-Far camlarının içerisinde nem olması
-Far yükseklik ayarlayıcısının hiç olmaması ya da arızalı olması
-Park lambalarının bozuk olması
-Far ışıklarının standarttan farklı olması
-Arka stop farlarının çalışmaması
-Fren lambası renginin standarttan farklı olması
-Sinyallerin ve dörtlü lambaların çalışmaması
-Sinyal kolunun ya da dörtlü flaşör düğmelerinin arızalı olması
-Elektrik kablolarının açıkta olması
-Far camlarının ya da reflektörlerin renklerinin matlaşması
-Ön aksta yanlış tamir edilmiş hasarın olması
-Ön aksta yer alan süspansiyon bağlantı noktalarının kısımlarında hasarların var olması
-Rotillerde hasarların olması
-Arka aks ve taşıyıcılarının hasarlı olması ya da arka aks yatağının yerinden oynaması
-Akslarda stabilizörlerin bozulmuş ya da cıvataların aşınmış olması
-Aracın taşıma kapasitesinden az lastik kullanılmış olması
-Lastiğin dış yüzeyindeki aşınmanın sınırda olması ya da sınırı aşması
-Lastikteki hasarın açığa çıkmış olması
-Jant bijon cıvatalarında aşınmışlık veya hasar olması
-Jant tipinin ya da boyutunun hatalı olması
-Lastik ya da jantların uyumsuzluğundan dolayı tekerleklerin karosere ya da şaseye sürtmesi
-Ön tamponu koruyan demirin hasarlı olması
-Koruma demirinin onaysız olması
-Çeki demirinin yanlış monte edilmesi
-Kaporta üzerinde kesici parçaların var olması
-Emniyet kemerlerinin bozuk olması
-Airbaglerin çalışmaması
-Debriyajda arıza olması
-Aracın vites geçişlerinde aksaklık yapması ve ses çıkarması
-Kornanın sesinin bozuk olması
-Yakıt borularının sızdırması
-Yakıt tankında akıntı olması
Araç muayenesi yaptırmamanın aşamalı olarak artan cezaları var.
-Muayenesini yaptırmadığınız araç ile trafik polislerine yakalanırsanız ödemeniz gereken tutar 2023 yılı için 951 TL olarak belirlenmiş durumda. Ödemeyi geciktirmeniz durumunda ise meblağın üzerine faiz eklenecek.
-Ceza alan ve cezanın ardından 7 gün içerisinde muayene olmayan araçlar bir kez daha yakalanırsa bu defa bağlanıyor. Bağlanan aracın 7 gün içerisinde muayenesinin yapılması gerekli. Eğer yaptırılmazsa kesilen ceza bu defa 1.979 TL olacak.
-Aracınız muayene olmadığı sürece her yakalandığında ödemeniz gereken ceza tutarı artacak.
Araç muayene sorgulama işlemi ile aracınızın bir sonraki muayenesini ne zaman yaptırmanız gerektiğini öğrenebilirsiniz. Aslında sonraki muayene tarihiniz hem ruhsatınızda hem bir önceki muayenenizde TÜVTÜRK tarafından size verilen belgede yazıyor olacak. Yine de belgeleri bulamazsanız muayene tarihinizi TÜVTÜRK’ün sunduğu hizmetlerden Muayene Durum Sorgulama ile öğrenebilirsiniz. Dilerseniz bir sonraki randevu tarihinizi E-devlet üzerinden de öğrenebilirsiniz.
-https://www.tuvturk.com.tr/plaka-sorgulama.aspx adresine gidin.
-Karşınıza çıkan sayfada aracınızın plakasını ve muayene rapor numarasını girin.
-İstediğiniz bilgiler karşınızda listelenecek.
-https://www.turkiye.gov.tr/muayene-randevu-kayit?hizmet=Ekrani sayfasına gidin-
-Sorulan soruları doldurarak sonraki muayene tarihinizi öğrenin.
-Sıfır kilometre otomobil türü bir araç aldıysanız aracınızı ilk 3 yıl boyunca muayene ettirmeniz gerekmiyor. İlk 3 yılın ardından ilk muayeneyi yaptırmalı sonrasında da 2 yılda bir araç muayenesini tekrarlamalısınız.
-Ticari araçlar (kamyonetler) ilk yılın ardından yılda bir kez araç muayenesi yaptırmalı.
-Motosikletlerde de ilk muayene 3 yılın ardından sonra 2 yılda bir tekrarlanmalı.
-Lastik tekerli traktörler için ilk muayene 3 yılın ardından yapılmalı ve sonra her 3 yılda bir tekrarlanmalı.
Eğer araç muayene randevunuzu aldıysanız ve sonrasında iptal etmeniz gerekirse bu işlemi yapmak oldukça kolay. TÜVTÜRK internet sitesine girip randevunuzu görüntüleyebilir ve “İptal Et” butonuna tıklayarak iptal işleminizi gerçekleştirebilirsiniz.
Hayır, değil. Randevunuzu alırken farklı bir şehri tercih edebilir, muayenenizi dilediğiniz yerdeki TÜVTÜRK istasyonunda yaptırabilirsiniz.
Genelde araç muayenesi 1 saat kadar sürüyor fakat muayene büyükşehirlerdeki kalabalık istasyonlardan birinde yapılacaksa yoğunluğu da göz önünde bulundurarak bu işlem için minimum 2 saat süre ayırmanız gerekebilir.
Hayır, yapılamaz. Aracın üzerinde vergi ya da trafik cezası varsa önce bu cezalar ödenmeli, araç sonra muayeneye götürülmeli.
Eğer çekme belgesi yoksa muayenesi olmayan aracın satılması mümkün değil.